FPP: Projekt ustawy wdrażającej dyrektywę plastikową jest niekompletny

Brakuje nadal regulacji w wielu istotnych obszarach – Ministerstwo Środowiska musi uzupełnić braki

Federacja Przedsiębiorców Polskich (FPP) apeluje o całościową publikację wszystkich przepisów związanych z dyrektywą plastikową (Single Use Plastics), rozszerzoną odpowiedzialnością producenta oraz pozostałych regulacji pakietu odpadowego  w jednym czasie. Jest to niezbędne, aby każdy przedsiębiorca miał pełny ogląd czekających go obowiązków i kosztów, a zaprojektowany system odpowiedzialności producenta był transparentny i efektywny. Publikacja z odpowiednio długim wyprzedzeniem jest tym bardziej konieczna w okresie borykania się wielu przedsiębiorców ze skutkami pandemii. Przedsiębiorcy rozumieją potrzebę ochrony środowiska i implementacji pakietu dyrektyw odpadowych oraz dyrektywy plastikowej (Single Use Plastics). Jest to ważne dla przyszłych pokoleń i naszego zdrowia już dziś.

W obecnych projektach ustaw brakuje postanowień dotyczących butelek po napojach, przede wszystkim:

• obowiązku zbiórki butelek plastikowych po napojach, a co za tym idzie przepisów dotyczących tej zbiórki, w tym regulujących system kaucyjny jako rekomendowanego przez dyrektywę instrumentu zbiórki,

• obowiązku zawarcia recyklatu w napojowych butelkach z tworzyw sztucznych,

• obowiązku mocowania zakrętek do butelek na napoje,

Ponadto projektodawca w żadnym z dokumentów udostępnionych do konsultacji nie wykazał:

a. wysokości faktycznych kosztów związanych ze zbieraniem z miejsc publicznie dostępnych i uprzątaniem z terenów publicznych danych rodzajów odpadów objętych opłatą, a następnie przekazania tych odpadów do recyklingu,

b. sposobu wykorzystania środków z tej opłaty przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na pokrycie kosztów związanych ze zbieraniem z miejsc publicznie dostępnych i uprzątaniem z terenów publicznych danych rodzajów odpadów, a następnie przekazaniem tych odpadów do recyklingu.

W projekcie brakuje także postanowień wspierających recykling produktów z tworzyw sztucznych objętych zakresem regulacji (innych niż objętych zakazem wprowadzenia na rynek).

Doprecyzowania wymagają również przepisy dotyczące filtrów od papierosów oraz ich producentów ze względu na specyfikę produktów akcyzowych.

W związku powyższym przedsiębiorcy skupieni w Federacji Przedsiębiorców Polskich wnoszą o:

• równoczesne uregulowanie i konsultacje publiczne zagadnienia rozszerzonej odpowiedzialności producenta -ROP- za opakowania oraz dyrektywy SUP,

• uwzględnienie w ustawie transponującej dyrektywę SUP postanowień wprowadzających system kaucyjny na opakowania po napojach w Polsce

„Postanowienia regulujące rozszerzoną odpowiedzialność producenta są niezbędnym narzędziem przeniesienia odpowiedzialności za produkt na producenta oraz wspierającym rozwój gospodarki cyrkularnej. Idealnym przykładem wdrożenia schematu ROP jest system kaucyjny na jednorazowe opakowania po napojach, w tym butelki plastikowe. Ten sposób realizacji obowiązków wynikających z ROP na te opakowania umożliwia osiągnięcie celu zawartego w art. 9 ust. 1 dyrektywy SUP, czyli 90% poziom zbiórki tych opakowań. Bez dobrze działającego systemu kaucyjnego Polska nie jest w stanie osiągnąć zakładanych celów. Niewątpliwie uregulowania tego projektu wpłyną na funkcjonowanie wielu firm, również na tak doświadczoną w okresie pandemii gastronomię, oraz ich pracowników, wprowadzając szereg obowiązków i wzrost kosztów poprzez wprowadzenie nowych opłat. Uregulowania projektu, jak zauważyli sami autorzy, wpłyną na ponad 38 mln mieszkańców naszego kraju, 100 producentów opakowań jednorazowych, 37 058 podmiotów wprowadzających opakowania i produkty do obrotu. Dlatego tak ważne jest spojrzenie na wdrożenie dyrektywy z szerszej perspektywy z uwzględnieniem jej celów, które były nakierowane na ochronę środowiska i zmniejszenie zaśmiecenie przestrzeni publicznej: lasów, łąk, plaż. Tymczasem proponowana regulacja jest niepełna i mało precyzyjna”

– podkreśla

Sylwia Szczepańska, dyrektor ds. dialogu Federacji Przedsiębiorców Polskich (FPP), ekspert Centrum Analiz Legislacyjnych i Polityki Ekonomicznej (CALPE).



Ustawodawca od kilku lat z bardzo dużą częstotliwością nowelizuje ustawy należące do całego systemu prawa ochrony środowiska i gospodarki odpadami. Jak pokazuje praktyka, nowelizacje poszczególnych przepisów w ramach różnych aktów prawnych często są „doraźną” i „szybką” reakcją na aktualne problemy, bez zastanowienia się nad niekorzystnymi skutkami wprowadzonych przepisów na inne podmioty uczestniczące w całym systemie gospodarowania odpadami, których te problemy nie dotyczą.

W związku z powyższym, potrzebna jest reforma całego systemu prawa ochrony środowiska oraz gospodarki odpadami, w ten sposób, aby „nowe prawo środowiskowe i odpadowe” implementowało do porządku krajowego przepisy dyrektyw z uwzględnieniem specyfiki, różnic i możliwości rynku krajowego w zakresie wszystkich rodzajów strumieni odpadów oraz z uwzględnieniem różnych grup podmiotów gospodarujących tymi odpadami.