FPP: Tylko 5 pielęgniarek na 1000 mieszkańców w Polsce – potrzebne zachęty
21 marca 2017
Jak wynika z danych Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych obecnie na 1000 mieszkańców w Polsce przypada zaledwie 5,2 pielęgniarki. To jeden z najniższych wskaźników w całej Unii Europejskiej. Dla porównania w Szwajcarii współczynnik ten wynosi 16, Szwecji 11, a w Wielkiej Brytanii 9,1. Uwzględniając demografię społeczeństwa polskiego, działanie resortu zdrowia w zakresie polityki kadrowej pielęgniarek i położnych powinno zmierzać do osiągnięcia średniego wskaźnika OECD – 8,8.
Uzyskanie takiego współczynnika nie będzie możliwe, jeśli zawód pielęgniarki i położnej nie będzie lepiej chroniony i opłacany. Istotne jest również powszechne uznanie, że pielęgniarki i położne są wykwalifikowanym personelem medycznym, a nie jedynie personelem pomocniczym, w związku czym usługi pomocnicze powinny być świadczone przez pracowników niższego szczebla m.in. salowe. Taka organizacja umożliwi zarówno poprawę efektywności placówek, jak też komfortu pacjentów.
Według polskiego prawa, obecnie,
żeby zostać pielęgniarką lub położną należy skończyć studia licencjackie lub magisterskie,
co oznacza, że jest to zawód w pełni samodzielny. Jednocześnie
poziom uzyskanego wykształcenia nie znajduje odzwierciedlenia w szacunku do zawodu oraz wynagrodzeniu
, co skutkuje regularnie spadającą liczbą zainteresowanych tym kierunkiem kształcenia. W całej Unii Europejskiej – od momentu wejścia Polski do wspólnoty – wydano 17439
1
zaświadczeń dotyczących pozwolenia wykonywania zawodu – co świadczy o jego popularności poza granicami kraju.
Należy więc podjąć odpowiednie kroki prawne, żeby zabezpieczyć godną pracę i płacę pielęgniarkom i położnym, a tym samym dzięki zwiększeniu liczby personelu pomocniczego podnieść bezpieczeństwo pacjentów.
„Liczba pielęgniarek i położnych w Polsce jest alarmująca. Znajdujemy się pod tym względem na samym końcu wśród krajów Unii Europejskiej i obecnie nic nie wskazuje na to, żeby sytuacja miała ulec zmianie.
Trzeba więc podjąć odpowiednie kroki zabezpieczające zawód pielęgniarki i położnej, które zachęcą do wykonywania zawodu i tym samym poprawią bezpieczeństwo w polskich placówkach ochrony zdrowia.
Tym bardziej, że polskie społeczeństwo starzeje się i z roku na rok przybywa osób w podeszłym wieku, którzy stanowią coraz większy procent ludności. Należy zauważyć, że zawód pielęgniarki i położnej
nie jest zawodem w pełni chronionym, a trudność w jego wykonywaniu i uzyskiwany poziom wykształcenia nie znajduje najmniejszego odzwierciedlenia w wynagrodzeniu
.
Ustalenie minimalnej płacy, zakresu obowiązków zawierającego czynności medyczne, a nie czynności pomocnicze oraz brak przeciążenia dodatkowymi godzinami dyżurowania
to kluczowe kwestie, które należy podjąć w celu ochrony zawodu i zwiększenie jego atrakcyjności i prestiżu”
– mówi
Marek Kowalski, przewodniczący Federacji Przedsiębiorców Polskich.
Zakres obowiązków pielęgniarek jest bardzo szeroki i obejmuje zarówno czynności medyczne, pomocnicze, jak i diagnostyczne czy edukacyjne
. Wobec zauważalnych braków kadrowych oraz w obliczu kwalifikacji pielęgniarek i położnych należałoby analizować zakres obowiązków w ramach personelu medycznego. W tym kontekście
wykonywanie czynności podstawowych i pomocniczych można powierzyć personelowi niższego szczebla, jak np. opiekunowie medyczni czy salowe,
w celu zoptymalizowania opieki nad pacjentem i poprawy sytuacji pielęgniarek i położnych.
USŁUGI POMOCNICZE REALIZOWANE PRZEZ PIELĘGNIARKI NA RZECZ SZPITALI:
- Procedury związane z opieką medyczną
- Pielęgnacja i utrzymanie higieny pacjentów
- Zmiana odzieży i pościeli
- Pomoc w żywieniu i przemieszczaniu się pacjentów
- Działania pomocnicze związane z zabiegami
- Opieka nad pacjentem
- Zapewnienie ciągłej opieki medycznej
„Praca pielęgniarki i położnej jest ni
ezwykle trudna i wymaga długotrwałego, intensywnego szkolenia
. Nieustająco zmagamy się ze zbyt dużą liczbą pacjentów, brakiem ochrony własnego zdrowia, redukcjami etatów ze względu na problemy finansowe służby zdrowia, co prowadzi do nadmiernego obciążania zatrudnionych już w placówce pielęgniarek i położnych. Dodatkowo z raportu badań europejskiego projektu NEXT wynika, że
pracę w porze nocnej
– która występuje we wszystkich placówkach wymagających pracy zmianowej –
należy traktować jako czynnik sprzyjający, przyśpieszający lub nasilający występowanie wielu schorzeń i stanów patologicznych, w tym nowotworów
, a aż 70% pracowników zmianowych nie jest w stanie dotrwać do ustawowej emerytury
2
. Wobec tak wielu zagrożeń i uciążliwości w pracy pielęgniarek i położnych należy wprowadzić dodatkowe regulacje zabezpieczające godziwe wynagrodzenie oraz odciążające personel z najbardziej podstawowych czynności higieniczno-sanitarnych”
– mówi
Zofia Małas, prezes Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych.
Wśród
rekomendacji Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych
na temat działań naprawczych – zawartych w dokumencie
„Zabezpieczenie społeczeństwa w świadczenia pielęgniarskie i położnicze”
– znajdują się m.in.
3
:
-
Stworzenie
polityki zatrudnienia pielęgniarek i położnych
oraz
mechanizmów zapewniających wynagrodzenie
pielęgniarek i położnych -
Zabezpieczenie możliwości realizacji
obowiązku kształcenia ustawicznego
pielęgniarek i położnych -
Uregulowanie kwestii minimalnych norm zatrudnienia
pielęgniarek i położnych wymaganych przy udzielaniu świadczeń w poszczególnych zakresach będących przedmiotem kontraktowania przez NFZ (w szczególności świadczeń udzielanych w trybie całodobowym) oraz ich
ujednolicenia
dla wszystkich podmiotów udzielających świadczeń finansowanych ze środków publicznych -
Monitoring specjalistów na potrzeby
określenia minimalnej liczby
w poszczególnych dziedzinach pielęgniarstwa/położnictwa dla każdego województwa -
Prowadzenie
kampanii informującej o działaniach rządowych na rzecz niwelowania konsekwencji braku pielęgniarek i położnych
dla zabezpieczenia społeczeństwa w świadczenia zdrowotne
[3]
http://www.mz.gov.pl/aktualnosci/kierownictwo-mz-zaakceptowalo-dokument-zabezpieczenie-spoleczenstwa-w-swiadczenia-pielegniarskie-i-poloznicze-rekomendacje-i-ich-realizacja/