FPP: Terminy dostaw jako pozorne kryteria oceny ofert w zamówieniach publicznych – sprzeczne z intencją Ustawodawcy

Terminy dostaw nie mogą przenosić odpowiedzialności zamawiającego na wykonawcę

W celu odejścia od dyktatu ceny przy wyborze ofert w przetargach publicznych Ustawodawca zobowiązał zamawiających do uwzględniania pozacenowych kryteriów ofert – wśród obecnie dominujących jest termin dostawy. Jednak według raportu „Niewłaściwe stosowanie wybranych klauzul umownych i dokumentów przez zamawiających w ochronie zdrowia”, przygotowanego przez Federację Przedsiębiorców Polskich, rozwinęły się praktyki stosowania nieuzasadnionych kryteriów terminów dostaw – zwłaszcza w przypadku leków ratujących życie i zdrowie ludzi. Niedopuszczalne bowiem jest, by szpitale przerzucały na wykonawców obowiązek magazynowania leków i oczekiwały natychmiastowej dostawy w przypadku wystąpienia potrzeby pacjenta. Takie praktyki zakładają najczęściej maksymalnie krótkie terminy dostaw i wysokie kary za opóźnienia.

„Dzięki pozacenowym kryteriom w przetargach wykonawcy mieli

zyskać pole do konkurowania bez konieczności obniżania cen w ofertach.




Jednak jak pokazuje rzeczywistość – szczególnie w ochronie zdrowia – aspekty takie jak np. termin dostawy są polem do nadużyć.



Kryteria te są trudne do zastosowania choćby w przypadku przetargów na leki, gdzie zamówienie obejmuje konkretny produkt – oferenci proponując nierealne terminy dostaw negatywnie wpływają na jakość konkurencji na rynku zamówień publicznych” –

mówi

Marek Kowalski, przewodniczący Federacji Przedsiębiorców Polskich.

Wobec takich sytuacji, w dalszym ciągu zdarzających się na rynku zamówień publicznych, należy dążyć do wdrażania

dobrych praktyk – jednym z istotnych kroków z pewnością jest implementacja zasad przez Prezesa UZP, jako organu kontroli, albo ministra nadzorującego – ministra właściwego do spraw gospodarki.

„Dodatkowe kryteria często



są wprowadzane do SIWZ w nieprawidłowy sposób, a ich rola w wyborze wykonawców jest pozorna, np. z powodu zbyt niskiej wagi czy też błędnej selekcji, która nie ma realnego wpływu na jakość usługi.







Stosunki między zamawiającym a oferentem powinny być równe, natomiast zamawiający – kierując się zasadą wydawania środków publicznych

w sposób celowy i oszczędny,

z zachowaniem zasad uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów –

powinni dążyć do wyboru ofert, które charakteryzują się najlepszą proporcją jakości do ceny.

Jednak już obecnie można zauważyć



praktykę takiego formułowanie kryteriów oceny ofert, która jest sprzeczna z nowymi uregulowaniami art. 91 ust. 2a PZP



”

– dodaje

Marek Kowalski.

Wykonawca, który jest przekonany o niewłaściwości doboru kryteriów oceny ofert, może skorzystać z drogi odwoławczej. Na razie jednak nie ma utrwalonej linii orzeczniczej, która wskazywałaby kierunek wykładni nowych przepisów.

Wobec takiej sytuacji celowe są energiczne działania zmierzające do rzeczywistego wdrożenia w życie nowych norm, w szczególności przez Prezesa UZP, jako organu kontroli, albo ministra nadzorującego – ministra właściwego do spraw gospodarki.

Przykłady niewłaściwych zapisów SIWZ i praktyk zamawiających w sektorze ochrony zdrowia:

• Brak proporcjonalności wskazanej w prawie zamówień publicznych
• Nienegocjowalny charakter umowy o zamówienie publiczne
• Nadużywanie instytucji kary umownej
• Niejasne przesłanki naliczania kar umownych
• Terminy dostaw jako pozorne kryteria oceny ofert
• Wymuszanie zrzeczenia się odsetek ustawowych
• Bezzasadny zakaz cesji wynagrodzenia w umowach o zamówienie publiczne
• Błędna interpretacja kwestii Jednolitego Europejskiego Dokumentu Zamówienia

Sektor


zamówień publicznych

z uwagi na wielkość –

w 2015 r. jego wartość wynosiła ponad 116 mld zł



¹




– powinien pozostawać pod szczególnym nadzorem. Jak wynika z raportu FPP nadal istnieją duże wyzwania dla wykonawców i zamawiających, dlatego

szczególną uwagę należy przywiązywać do przeprowadzania przetargów w oparciu o prawidłowo skonstruowane zapisy Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia, zgodne z intencją Ustawodawcy.

---

[1]

Źródło: Sprawozdanie Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych o funkcjonowaniu systemu zamówień publicznych w 2015 r.