FPP: Równe traktowanie wykonawców kluczowe dla prawidłowego przeprowadzania przetargów
25 lipca 2017
Wzorcowe postępowanie przetargowe musi uwzględniać interesy wszystkich stron – podstawą do zagwarantowania prawidłowej realizacji zamówienia publicznego jest równe traktowanie podmiotów. Niedopuszczalne są sytuacje, w których składanie oferty w przetargu wiąże się z nieracjonalnie wysokim ryzykiem, a postanowienia Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia są dowolnie kształtowane, w oderwaniu od celowości i efektywności wydatkowania środków publicznych. Regulacje zawarte w nowelizacji Prawa zamówień publicznych miały poprawić sytuację przedsiębiorców i zabezpieczyć im swobodne warunki do rozwoju działalności, jednak jak pokazuje raport FPP „Niewłaściwe stosowanie wybranych klauzul umownych i dokumentów przez zamawiających w ochronie zdrowia”, nadal istnieją liczne zagrożenia płynące z udziału w przetargach.
Podmioty przygotowujące przetargi w ramach zamówień publicznych bezwzględnie muszą przestrzegać
zasady równego traktowania wykonawców z uwzględnieniem reguły proporcjonalności i przejrzystości
– to jedne z
elementarnych
norm systemu zamówień publicznych. Muszą być one respektowana
w momencie tworzenia SIWZ, w trakcie postępowania oraz podczas wyboru najkorzystniejszej oferty.
Niedopuszczalne jest preferowanie czy też utrudnianie złożenia oferty jednemu z wykonawców – aby eliminować patologie z rynku zamówień publicznych niezbędne jest prawidłowe konstruowanie SIWZ.
„Niepokojący jest fakt, że mimo nowelizacji ustawy o zamówieniach publicznych oraz debacie publicznej o konieczności unormowania sytuacji związanej z przetargami,
wykonawcy nadal napotykają na liczne problemy.
W trakcie procedury wyboru podmiotów
zamawiający nie mogą faworyzować przedsiębiorców czy ograniczać możliwości uczestnictwa niektórych z nich w postępowaniu.
Publiczne finanse muszą być wydatkowane w sposób
rozważny i zgodnie z zasadą uzyskiwania najlepszych efektów.
Należy pamiętać, że tylko
właściwe zarządzanie umowami pozwala na racjonalne planowanie zamówień w przyszłości i terminowe ich udzielanie,
co ma niebagatelny wpływ na cały system zamówień i finansów publicznych. Postępowanie zgodne z intencjami Ustawodawcy to również element mający na celu zagwarantowanie swobody prowadzenia działalności gospodarczej”
– mówi
Marek Kowalski, przewodniczący Federacji Przedsiębiorców Polskich.
Zgodnie z brzmieniem
art. 7 ust.1 PZP
zamawiający ma obowiązek przygotowania i przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający
zachowanie uczciwej konkurencji i równe traktowanie wykonawców oraz zgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości.
Uwzględnienie zasady proporcjonalności w polskiej ustawie PZP nastąpiło w ślad za dyrektywami, które czerpią z orzecznictwa
Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TS UE).
Przykłady niewłaściwych zapisów SIWZ i praktyk zamawiających w sektorze ochrony zdrowia:
- Brak proporcjonalności wskazanej w prawie zamówień publicznych
- Nienegocjowalny charakter umowy o zamówienie publiczne
- Nadużywanie instytucji kary umownej
- Niejasne przesłanki naliczania kar umownych
- Terminy dostaw jako pozorne kryteria oceny ofert
- Wymuszanie zrzeczenia się odsetek ustawowych
- Bezzasadny zakaz cesji wynagrodzenia w umowach o zamówienie publiczne
- Błędna interpretacja kwestii Jednolitego Europejskiego Dokumentu Zamówienia
Sektor
zamówień publicznych
z uwagi na wielkość –
w 2015 r. jego wartość wynosiła ponad 116 mld zł
1
– powinien pozostawać pod szczególnym nadzorem. Jak wynika z raportu FPP nadal istnieją duże wyzwania dla wykonawców i zamawiających, dlatego
szczególną uwagę należy przywiązywać do przeprowadzania przetargów w oparciu o prawidłowo skonstruowane zapisy Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia, zgodne z intencją Ustawodawcy.
[1]
Źródło: Sprawozdanie Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych o funkcjonowaniu systemu zamówień publicznych w 2015 r.