Zamówienia publiczne: uczciwa konkurencja ciągle szwankuje
1 sierpnia 2017
Po nowelizacji przepisów zamówienia publiczne miały przestać dostarczać przedsiębiorcom problemów. Tymczasem okazuje się, że praktyka daleka jest od ideału. Bolączką rynku zamówień publicznych jest chociażby ciągle obecne naruszanie zasady uczciwej konkurencji. Tymczasem wzorcowo przeprowadzony przetarg powinien uwzględniać interes każdej ze stron. Gwarancją prawidłowego przebiegu zamówienie jest równie traktowanie podmiotów. Wzorcowe postępowanie przetargowe musi uwzględniać interesy wszystkich stron – podstawą do zagwarantowania prawidłowej realizacji zamówienia publicznego jest równe traktowanie podmiotów. Niedopuszczalne są sytuacje, w których składanie oferty w przetargu wiąże się z nieracjonalnie wysokim ryzykiem, a postanowienia Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia są dowolnie kształtowane, w oderwaniu od celowości i efektywności wydatkowania środków publicznych.
Nowe regulacje Prawa zamówień publicznych miały polepszyć sytuację przedsiębiorców i stworzyć im jak najlepsze warunki do rozwoju działalności. Tyle teorii. Praktyka pokazuje bowiem, że nowelizacja nie zdołała wyeliminować wszystkich patologii. Z raportu FPP „Niewłaściwe stosowanie wybranych klauzul umownych i dokumentów przez zamawiających w ochronie zdrowia” wynika, że wiele zagrożeń związanych z udziałem w przetargach ma się całkiem dobrze.
Podmioty, które zajmują się organizacją przetargów w ramach zamówień publicznych, są zobowiązane do przestrzegania zasady równego traktowania wykonawców. Elementarnymi standardami w systemie zamówień publicznych są reguły proporcjonalności i przejrzystości. Należy przestrzegać ich w trakcie tworzenia SIWZ, podczas postępowania oraz wyboru najbardziej korzystnej z ofert. Faworyzowanie jednego z wykonawców czy też utrudnianie innemu złożenia oferty jest niedopuszczalne. Eliminacji rynkowych patologii służy prawidłowa konstrukcja SIWZ.
„Niepokojący jest fakt, że mimo nowelizacji ustawy o zamówieniach publicznych oraz debacie publicznej o konieczności unormowania sytuacji związanej z przetargami,
wykonawcy nadal napotykają na liczne problemy
. W trakcie procedury wyboru podmiotów
zamawiający nie mogą faworyzować przedsiębiorców czy ograniczać możliwości uczestnictwa niektórych z nich w postępowaniu
. Publiczne finanse muszą być wydatkowane w sposób rozważny i zgodnie z zasadą uzyskiwania najlepszych efektów. Należy pamiętać, że tylko
właściwe zarządzanie umowami pozwala na racjonalne planowanie zamówień w przyszłości i terminowe ich udzielanie
, co ma niebagatelny wpływ na cały system zamówień i finansów publicznych. Postępowanie zgodne z intencjami Ustawodawcy to również element mający na celu zagwarantowanie swobody prowadzenia działalności gospodarczej” – mówi Marek Kowalski, przewodniczący Federacji Przedsiębiorców Polskich.
Zgodnie z brzmieniem
art. 7 ust.1 PZP
zamawiający ma obowiązek przygotowania i przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający
zachowanie uczciwej konkurencji i równe traktowanie wykonawców oraz zgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości.
Uwzględnienie zasady proporcjonalności w polskiej ustawie PZP nastąpiło w ślad za dyrektywami, które czerpią z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TS UE).