FPP i PIBP: Jak uporządkować branżę pogrzebową w Polsce?
29 października 2019
Federacja Przedsiębiorców Polskich (FPP) oraz Polska Izba Branży Pogrzebowej (PIBP) przeanalizowały rynek usług pogrzebowych w Polsce i wskazują na szereg spraw, które należy uregulować. Jednym z kluczowych wyzwań zapewniających należyte obchodzenie się ze zwłokami oraz bezpieczeństwo pracowników i osób postronnych jest przestrzeganie standardów sanitarno-epidemiologicznych. Co więcej, przepisy prawa nie regulują kwestii związanej z miejscem przechowywania zwłok lub szczątków. FPP i PIBP postulują, by branża została pilnie uregulowana, tak by wyeliminować szarą strefę oraz wprowadzić właściwą kontrolę i nadzór nad zakładami pogrzebowymi i podmiotami świadczącymi usługi pogrzebowe.
W Polsce nie jest wymagane ukończenie żadnej szkoły, konkretnego kursu czy zdanie egzaminu państwowego, aby móc prowadzić zakład pogrzebowy. Prowadzenie tego rodzaju działalności gospodarczej opiera się jedynie na rejestracji na zasadach ogólnych – np. w formie jednoosobowej działalności gospodarczej zarejestrowanej w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
Zgodnie z danymi z rejestru REGON, według stanu na dzień 31 marca 2019 r., funkcjonowało w Polsce 3986 przedsiębiorstw deklarujących prowadzenie działalności pogrzebowej, zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności (PKD 2007), w sekcji S, dziale 96, klasie 03, podklasie Z – Pogrzeby i działalność pokrewna.
Szacunki FPP i PIBP wskazują, że wartość nieewidencjonowanej sprzedaży w tym sektorze w 2019 r. kształtuje się na poziomie ok. 1,4 mld zł, zaś wartość funduszu wynagrodzeń w szarej strefie – przeszło 2 mld zł.
Łącznie sektor finansów publicznych mógłby zyskać do 960 mln zł rocznie na wprowadzeniu nowych rozwiązań prawnych, które redukowałyby szarą strefę na tym rynku. Warto podkreślić, że zmiana przepisów jest niezbędna w części świeckiej – w obszarze, za który odpowiada Kościół regulacje są właściwe.
„Funkcjonujące dzisiaj regulacje określające status zakładu pogrzebowego, a także konstytuujące branżę pogrzebową w Polsce pochodzą z lat 30-tych XX wieku. Pomimo upływu lat i technologicznych zmianach w obszarze chowania zmarłych, uregulowania w obszarze prawa pogrzebowego nie uległy zmianie. Należy jednak zwrócić uwagę, że dzisiejsza sytuacja przedsiębiorstwa branży pogrzebowej wymaga szybkich i jednoznacznych rozstrzygnięć pozwalających zadbać o jakość świadczonych usług, a także umożliwić konkurencję na rynku usług pogrzebowych. Wobec tego niezbędnym jest określenie głównych zagadnień wymagających zmian w takich obszarach jak procedury chowania zmarłych, bezpieczeństwo sanitarno-epidemiologiczne, finansowanie usług pogrzebowych, prestiż zawodu i zasady zatrudnia pracowników, a także przeciwdziałanie szarej strefy i nieuczciwym praktykom”
– wskazuje
Grzegorz Lang, ekspert Centrum Analiz Legislacyjnych i Polityki Ekonomicznej (CALPE)
.
Raport FPP i CALPE wskazuje, że
w obecnym porządku prawnym brak jest szczegółowych regulacji określających procedury przechowywania, przewozu oraz przygotowania zwłok do pochówku. Obowiązujące przepisy, w tym rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 23 marca 2011 r. w sprawie sposobu przechowywania zwłok i szczątków nie zawierają niezbędnych regulacji dotyczących zakładów pogrzebowych, a jedynie odnosi się do domów pogrzebowych i kostnic. Nie uregulowana pozostaje kwestia kluczowa dla bezpieczeństwa sanitarnego dotycząca niezbędnych środków do mycia i dezynfekcji pomieszczeń, wyposażenia pomieszczeń zakładu pogrzebowego w instalacje ciepłej i zimnej wody oraz instalację kanalizacyjną. Brak obostrzeń związanych z zachowaniem bezpieczeństwa sanitarnego dotyczy także wykorzystania użytych sprzętów, narzędzi oraz innych materiałów mających kontakt ze zwłokami.