FPP i CALPE: Ocena skutków regulacji to kluczowy element legislacyjny

Raport 7 rekomendacji na rzecz dobrego prawa

Obecnie pozycja koordynatora OSR nie spełnia pokładanych w niej oczekiwań. Nad nieprzekraczaniem granic przez prawodawcę powinien czuwać samodzielny koordynator, mocno umocowany np. powołaniem przez Prezesa Rady Ministrów. Federacja Przedsiębiorców Polskich oraz Centrum Analiz Legislacyjnych i Polityki Ekonomicznej (CALPE) opracowały program gospodarczy dla Polski, który zabezpiecza zarówno transfery socjalne, jak i wpływy do budżetu państwa. W ramach rekomendacji upubliczniono także raport wskazujący na 7 rekomendacji na rzecz dobrego prawa.

Rola koordynatora OSR to dbanie o należytą jakość regulacji oraz efektywna i rzetelna analiza kosztów i korzyści planowanego działania. Dzięki temu możliwe jest powstrzymywanie zalewu zbędnych inicjatyw legislacyjnych. Prawodawcy muszą być świadomi konsekwencji, jakie przygotowane przez nich akty prawne mogą wywołać w życiu obywateli. Na tym stanowisku powinna jednak zasiadać osoba solidna, samodzielna oraz posiadająca wysokie kompetencje.

„Wzmocniony koordynator OSR nie może ograniczać się do wytykania błędów w samym formularzu, ale powinien samodzielnie i kompleksowo oceniać projektowane regulacje. Będzie to możliwe wówczas, gdy zostanie wyposażony w odpowiedni aparat urzędniczy o profilu ekonomicznym, socjologicznym i prawnym. W żadnym wypadku nie może to być jego zadanie uboczne, obok innych spraw –

należy postulować wzmocnienie pozycji koordynatora OSR

przez oddzielenie zadań związanych z oceną aktów normatywnych od innych zadań”

– postuluje

Marek Kowalski, przewodniczący Federacji Przedsiębiorców Polskich, prezes Centrum Analiz Legislacyjnych i Polityki Ekonomicznej (CALPE)

.

„Autorzy inicjatyw legislacyjnych powinni wyczerpująco wykazać, że ich inicjatywy zasługują na procedowanie. Nie sposób bowiem rozsądnie sobie wyobrazić, aby wyposażyć koordynatora OSR w tak znaczne zasoby, aby mógł kompleksowo ocenić „nagi” tekstu projektowanych przepisów. Bez nałożenia takich obowiązków na autorów inicjatyw legislacyjnych wzmocnienie koordynatora OSR byłoby całkowicie niecelowe, a jego możliwości ograniczone

” – ocenia

Grzegorz Lang, ekspert Centrum Analiz Legislacyjnych i Polityki Ekonomicznej (CALPE)

.

Raport wskazujący na 7 rekomendacji na rzecz dobrego prawa obejmuje postulaty:

ograniczenia zmian prawa, podniesienia efektywności nowych regulacji, prowadzenia regularnych przeglądów obowiązującego prawa, zwiększenia znaczenia oceny skutków regulacji (OSR), eksperckiej oceny projektów aktów prawnych, ograniczenia i kumulowania nowelizacji – wreszcie stanowienia prostych i zrozumiałych aktów prawnych oraz stworzenia przyjaznego systemu dostępu i wyszukiwania obowiązujących regulacji.

Wśród głównych wad przyjmowanego prawa, które mają swoje źródło w obecnym procesie i strukturach jego stanowienia, należy wymienić:

•    nadmierną zmienność przepisów, w tym notorycznie zbyt krótkie okresy na przygotowanie się adresatów do nowych przepisów (vacatio legis)

•    zbyt pobieżne uzasadnienia (w tym ustosunkowywanie się do uwag partnerów społecznych) i oceny skutków społeczno-gospodarczych

•    często trudne do jasnego określenia relacje między regulacjami różnych aktów prawnych

•    niedostateczną jakość językową i nadmierne skomplikowanie brzmienia nowych przepisów

•    zastępowanie, bez wyraźnego powodu, dotychczasowych przepisów nowymi, o tej samej wartości normatywnej

Federacja Przedsiębiorców Polskich (FPP) oraz Centrum Analiz Legislacyjnych i Polityki Ekonomicznej (CALPE) opracowały także program gospodarczy dla Polski. Przygotowane rozwiązania pozwolą na zabezpieczenie zarówno transferów socjalnych, jak i wpływów do budżetu państwa. Eksperci szacują, że wpływ z realizacji proponowanego programu gospodarczego na saldo sektora finansów publicznych wyniesie +4,6 mld zł rocznie.

Program zakłada wpływy z wzrostów dochodów i ograniczenia wydatków na poziomie 13,7 mld zł z tytułu:

•    wprowadzenia składek na ubezpieczenie społeczne przedsiębiorców proporcjonalnych do dochodu (+7,8 mld zł)

•    uporządkowania zbiegów tytułów do ubezpieczenia społecznego (+3,2 mld zł)

•    ograniczenia szarej strefy w obszarze zakładów wzajemnych (+0,5 mld zł)

•    efektów poprawy jakości ochrony zdrowia i ograniczenia absencji chorobowych oraz rent z tytułu niezdolności do pracy (+2,2 mld zł)

Koszt realizacji programu gospodarczego wyniósłby 9,1 mld zł – przewiduje się wzrost wydatków z tytułu restytucji ubezpieczeń społecznych (0,2 mld zł), wprowadzenia zachęt dla uczestników proponowanych Pracowniczych Planów Zdrowotnych (2,4 mld zł) oraz finansowania przez FUS całości kosztów związanych z absencją chorobową pracowników (6,5 mld zł).