Propozycja FPP i CALPE zgłoszona przez Premiera Morawieckiego – aż 78% przedsiębiorców może zapłacić niższy ZUS

Proporcjonalne składki ZUS dla przedsiębiorców i oskładkowanie umów zleceń jak umów o pracę

Federacja Przedsiębiorców Polskich (FPP) oraz Centrum Analiz Legislacyjnych i Polityki Ekonomicznej (CALPE) uznają zapowiedź premiera Mateusza Morawieckiego nt. proporcjonalnych do dochodu składek ZUS dla przedsiębiorców oraz zrównania zasad podlegania ubezpieczeniom z tytułu umów zleceń z umowami o pracę za pozytywny sygnał dla przedsiębiorców i pracowników. Rozwiązania te są elementem czterech filarów przedstawionego w kwietniu 2019 roku przez FPP wraz z CALPE „Programu Gospodarczego dla Polski”. Wprowadzenie propozycji w zakresie proporcjonalności składek do dochodów oznaczałoby, że aż 78% przedsiębiorców ponosiłoby niższe obciążenia niż obecnie. FPP postuluje też, by – dzięki zwiększonym przychodom – FUS przejął finansowanie świadczeń chorobowych pracowników od 1. dnia niezdolności do pracy.

Zgodnie z rozwiązaniem zaproponowanym przez FPP, w warunkach 2019 r.

dzięki wprowadzeniu proporcjonalności składek niższe obciążenia – w porównaniu z obecnym stanem rzeczy – mieliby przedsiębiorcy uzyskujący dochód netto poniżej 5718 zł miesięcznie. Aż 1,2 mln osób prowadzących działalność gospodarczą w Polsce znajduje się poniżej tego progu i mogłoby potencjalnie skorzystać na tym rozwiązaniu.

Elastyczne składki uzależnione od wielkości dochodu stanowiłyby również dodatkowy, automatyczny stabilizator koniunktury gospodarczej. W przypadku spowolnienia, składki dla firm samoistnie obniżyłyby się, wspierając je tym samym w trudniejszym okresie.

„W obecnym systemie, osoby prowadzące działalność gospodarczą płacą składki w stałej wysokości, niezależnie od wypracowanego w danym okresie wyniku finansowego. Powoduje to,

że obciążenia przedsiębiorców w niskich przedziałach dochodowych są bardzo wysokie na tle innych form aktywności zarobkowej

, natomiast w wysokich przedziałach dochodowych – relatywnie niskie. Aby poziom składek był rzeczywiście adekwatny do sytuacji danego przedsiębiorcy – tj.

nie utrudniał mu działalności, a jednocześnie gwarantował wypracowanie emerytury na odpowiednim poziomie – ich wysokość musi być ustalana indywidualnie

. Uważamy, że jest to pierwszy krok w kierunku jednolitego podatku”

– mówi

Marek Kowalski, przewodniczący Federacji Przedsiębiorców Polskich, prezes Centrum Analiz


Legislacyjnych i Polityki Ekonomicznej (CALPE).

Dzięki ujednoliceniu zasad podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu umów zlecenia oraz umów o pracę

wyeliminowane zostałyby bodźce do stosowania niestandardowych form zatrudnienia

. Biorąc pod uwagę niejasną praktykę interpretacyjną wobec przepisów dotyczących zbiegów tytułów do ubezpieczenia społecznego, ich likwidacja wyeliminowałaby pole do rozbieżności w tym zakresie.

Dzięki temu utrwalone zostaną jednolite warunki konkurencyjne na rynku oraz poczucie pewności prawa wśród przedsiębiorców.

Niezbędnym elementem kompleksowego uporządkowania systemu ubezpieczeń społecznych – poza wprowadzeniem składek proporcjonalnych do dochodu oraz likwidacji zbiegu tytułów do ubezpieczenia społecznego – jest jednak wdrożenie restytucji w ubezpieczeniach społecznych.

Jej celem jest wyeliminowanie negatywnych skutków wadliwego funkcjonowania systemu w  rzeszłości. Osoby wykonujące umowy zlecenia, gdzie występowały zbiegi, często

są pozbawione stażu składkowego za okresy zatrudnienia w tej formie – co wyklucza w ich przypadku możliwość nabycia prawa do emerytury minimalne

j. Za sprawą niejasnych, historycznych przepisów na przedsiębiorcach ciąży natomiast ryzyko naliczenia przez ZUS zobowiązań z tytułu oszczędności poczynionych w przeszłości przez zamawiającego w zamówieniach publicznych.